Sözlük

Sanatçılar

Sanatçılar

Ç

Çan Kulesi  (Fr. clocher, campanile; Alm. Glockenturm)
Hıristiyanlıkta kiliselerde halkın ibadete çağırılması için çan çalmağa yarayan kuleler. Çan kuleleri Roman ve Gotik kiliselerinde giriş kapısının üstüne ya da iki yanına inşa edilirdi. Roman mimarisinden evvel çan kuleleri kiliseden ayrı ola¬rak inşa edilirdi.
Çatalhöyük

Çatı
Binayı örten meyilli damın tahtadan iç inşaatıdır. Çatı eğer binanın üst ortasından muntazam, iki tarafa meyilli ise buna beşik çatı denir. Bizim ülkemizde ekseriyetle beşik ç. ile kırma ç. yapılır. Bunların yanında ç. yalnız tek tarafa meyilli ise ona sunrdurma çatı denir.

Çatı aşığı
- çatı inşaatında ayni sıradaki babaların üzerine yatay olarak konan ve üzerlerine çatı örtü sünün çakıldığı kirişlere denir.
Çatı katı
- Çatı bünyesi içinde yer alan ve binanın dış duvar üstünde penceresi olmayan kat-lardır. Birde Fransa'da uygulan¬mış mansard denilen çatı katı vardır. Bu kat, mansart çatılarda uygulanır. ( mansard).
Çelik kalem- (Fr. burin) (Alm. Grabstichel):
Gravür plâkları üzerine, yapılacak resmi doğrudan doğruya oymaya yarıyan çelik uçlu kalem.
Çerçeve
  İlk kez 15. y.y.'dan itibaren resimlerin etrafına çerçeve geçirmek bir adet olmağa başlamıştır. Çeşitli profillerde ve renkli boyalı olarak yapılmağa başlanmıştır. Barokta çerçevelerin altın yaldızla  boyanması başlar. Bu ihtişam düşüncesi esasen Barok sanat için bir ihtiyaçtı. Yaprak, meyve, midye kabuğu gibi çeşitli bolluk esprisi yüklü, barok çerçeveler yapılmıştır. Klasisizm, Barok. çerçeveler yanında sade ve ciddi çerçeve anlayışını getirdi. Buna karşılık 19. y.y.'ın ikinci yansında yeniden altın yaldızlı ç.'ler moda oldu. Bunun yanında gene aynı tarihlerde tablonun havasına uygun bir çerçeve esprisi de düşünülmeye başlandı. Anca y.y.'ımızın ikinci yarısı, çerçeve fikrinin esas resmi etkilediği fikri ile 'çerçeveyi pek az hesaba katmağa başlamıştır.
Çeşme 
Halkın yararlanması için eskiden hayrat olarak yaptırılan, yapısı ve işlenişi bakımından bir devrin mimari eserleri arasında yer alan, halkın su aldığı yerler. Türk mimarisinde çeşmelerin önemli bir yeri ve çeşitli adları vardır.
Çıkma
Binanın beden duvarından dışarı doğru cumba gibi olan taşmasına denir.
Çıkma kule
Kale beden duvarlarından bindirme suretiyle, dışarı doğru taşkın olarak yapılan küçük kulelere denir.
Çıplak Model

Çıplak olarak atölyelerde desen, resim ve heykel çalışması için durdurulan kadın ya da erkek model.

Çırağan Bahçeleri meşale ve kandillerle aydınlatmaya denir.
Çini  (Fr. faience, céramique; Ing. faience, tileceramic ; Alm. fayence, Kachel, Fliese, Keramik; Arap. sini, kişânî, kaşani):
Bir çeşit beyaz topraktan pişirilerek yapılmış, mineli, ince fakat saydam olmayan toprak işlerindendir. Çini, duvarları kaplamakta ve tabak çanak gibi eşya yapımında kullanılır. (keramik ).
Çini mozayik  (Fr. mosaique faience; İng. faience mosaic; Arp. zellic, fusayfısâ):
Yanyana getirilerek bir yüzeyi kaplayan ve meydana  getirilecek  tezyinata  göre kesilmiş, zemine gömülmek suretiyle kullanılan çini.
Çin kırmızısı  (Fr. rouge Chine).
Parlak bir kırmızı renk
Çin mavisi -
Parlak acı yeşile çalan bir mavi
Çini mürekkebi
- İs karası Borneo kafurusu + jelatin + misk ile  karıştırılarak  yapılır.   Su ile kolaylıkla eriyen ç. ile resim yapılır ve yazı yazılır. Şişeler için sulu halde tutulabildiği gibi kurutup çubuklar halinde de muhafaza edilebilir.
Çiriş
- Sarı zambak kökünden yapılan ve su ile karılarak kâğıt, karton gibi şeylerin yapıştırılmasını kullanılan bir zamktır.
Çivi yazısı
- Sümerler tarafından bulunmuş bir yazı çeşididir. Çivi yazısı çivi şeklinde çeşitli hatların düzenlenmesinden meydana gelmiş bir yazı çeşididir. Kilden levhalar üzerin yazılır ve sonra pişirilirdi. Böylece eski çağlarda kitaplıklar meydan getirilmişti. Çivi yazısı, Eti, Asur ve İranlı’larca kullanılmıştır.
Çiy renk 
Resimde bir rengi, diğer renkler yanında uyuşmaması halindeki durumuna   denir.   Çiy renk aslında saf bir renk de olabilir. Ancak uyuştuğu takdirde renk saf da olsa çiğ durmayabilir. Bu bakımdan yalnız başına tek bir reni için çiy deyimi  kullanılamaz. Çiy renk ve bağıran renk aynı şeydir.
Çıkrıkçıyan
Ağacın eğrisel yüzeyli olarak işlenmesinde kullanılan   "çıkrık" aleti ile torna işi yapan ustalar.
Çilehane
İnzivaya çekilen derviş için hücre.
Çörten
Bir damın yağmur sularını dam oluklarından alarak temelden uzağa akıtmağa yarayan, dama yakın ve beden duvar üzerinde dışarı doğru çıkan oluk. Gotik katedrallerde bu çörtenler hayvan başlı ve ağızlı biçimlerde yapılmışlardır.
Çubukluk
Tütün içmek için kullanılan çubukları koymaya mahsus dolap veya duvarda yapılan raflı, yuvalı bölümler.
Çutra
  (Os. mastaba): Set, kerevet anlamına gelir. Fakat esas anlamı set'tir. Mastaba anlamı çutra'nın karşılığıdır. Mastaba, set anlamı ile Mısır'ın kademeli piramitlerini ifade eder. Mastaba, Mısır piramitlerinin geometrik piramit olmadan önceki biçimidir.






Hiç yorum yok:

Yorum Gönder