Diego Rivera (8.12.1886-25.11.1957)
"Siyasal Duvar Sanatı"
Sanatçı Rivara Marualizmo denilen Meksika duvar resimciliğinin başta gelen temsilcisiydi. Halkçı realizmin damgasını bastığı fresklerinde Kızılderili kültürünün yanı sıra, işçileri ve çiftçileri de göklere çıkartırken, halkı ezenleri, kiliseyi ve orduyu suçluyordu.
José Diego Maria Rivara, Guanajuato adlı gümüş madeni kasabasında bir okul müfettişinin oğlu olarak dünyaya geldi. Kızılderili/İspanyol kökenli bir melez olan annesi öğretmendi. 1898'de başladığı güzel sanatlar akademisindeki eğitimini, dört yıl sonra yeni müdürün öğretim yöntemlerini protesto etmek amacıyla bıraktı.
1913'ten Sonra: Kübist Dönemi Babası Rivara'ya 1906 yılında Avrupa'da okuyabilmesi için bir burs buldu. 1911'de Paris'e yerleşen Rivera, burada empresyonizmin ve Puantilizmin (karıştırılmamış renkli boyaların (renklerin) puan biçiminde yan yana oturtuldukları bir resim stili) etkisindeki ilk tablolarını gerçekleştirdi. 1913'te tamamladığı Am Brunnen bet Toledo (Toledo Yakınlarındaki Çeşmede) adlı resmi, Rivera'nın kübizme geçişinin ifadesidir.
Bunu izleyen zamanda yaptığı çoksayılı portresinde figürlerini strüktürel (yapısal) elemanlara böldü. Klasik Kübist gri/kahverengi renk skalasının yerine bir renk zenginliğine yer verdi. 1915 sıralarında yurdu Meksika'nın folklorik elemanlarına yer verdi yapıtlarında. Bunların en önemli örneği Zapatistische Landschaft - der Guérillero (Zapatist Manzara - Guérillero, 1915) adlı tablosudur. Bu yapıta alabildiğine hayran kalan Pablo Picasso, bazı elemanlarını kendi tablolarında işledi ve bunun sonucunda Picasso ile Rivera arasında karşılıklı eser çalma suçlamalarına yol açtı.
1922: İlk Duvar Resmi Rivera 1918'de kübizme sırt çevirerek realizme yöneldi (Der Mathematiker - Matematikçi). Sanatçı bundan üç yıl sonra Meksika'ya döndü. Meksika sanatını değiştirmek amacıyla katıldığı, ulusal halkçı hareket, kendisine devlet tarafından birçok duvar resmi siparişi verilmesini sağladı. Bunların arasında, José demento Orozco'nuda birkaç resim Ulusal Hazırlık Okulu için yaptığı Die Schöpfung (Yeradılış, 1922) adlı yapıtı da bulunmaktadır. Önceleri (renklerin balmumuyla bağlandıkları) enkostik tekniği kullanan Rivéra, sonraları resimlerinde geleneksel fresk sanatına yöneldi.
1923'ten Sonra: Halkçı Realizm Rivera, kurucuları arasında David Alfaro Siqueiros gibi sanatçıların da bulunduğu Sanatçılar Sendikası'nı kurdu. Rivera aynı yıl içinde kendisini dünya çapında üne kavuşturan eğitim bakanlığındaki duvar resimleri üzerinde çalışmaya başladı. Dört yılı aşkın bir süre içerisinde "Meksika Halkının Yaşamına ve Ütopyaler"a ilişkin 235'ten fazla fresk gerçekleştirdi. Der Hof der Arbeit (Çalışma Avlusu) Meksikalıların gündelik çalışma hayatını tasvir etmektedir. Der Hof der Feste (Kutlama Avlusu) ise geleneksel Kızılderili bayramlarını ve işçilerin kutlamalarını göstermektedir. Adlarını dört mısralı baladlardan alan Corrido Dizilerinde burjuva ve proleter devrimden sahnelere yer verdi. 1922'den beri evli bulunduğu eşi Guadalupe Marin'den boşanarak Frida Kahlo ile evlendi. Ertesi yıl Guernava'daki Cortez Sarayı'nda başlattığı freskler, epik tarihsel resim dizilerinin başlangıcını oluşturmaktadır. Conquistador (16. Yüzyıl Meksika ve Peru Fatihleri Ç.N.) dönemi erken kültürlerinden olduğu kadar, Emiliano Zapata altındaki çiftçi isyanlarından da sahneler tuvale aktardı. Aynı yıl içinde México City'deki hükümet merkezinin merdiven (boşluğu) duvarlarına Meksika tarihini resmetti.
1930'dan Sonra: ABD'de 1930da karısıyla birlikte üç yıllığına gittiği ABD'de duvar resimleri için birçok sipariş aldı. New York Rockefeller Center için yaptığı Der Mensch am Scheideweg (Dörtyol Ağzındaki İnsan, 1933) bir skandala neden oldu. Rivera yapıtının odak noktasına Lenin'in portresini koyunca, bu tablo Rockefeller tarafından tahrip edildi. Rivera aldığı tazminatın bir bölümünü New Worker's School'da (Yeni İşçi Okulu) 21 tane taşınabilir levha üzerine Amerikan tarihiyle ilgili yorumlarını çizmek için kullandı. Rivera ABD'de yaşadığı bu olaylardan sonra kendi yurdunda sekiz yıl boyunca hükümetinden hiçbir sipariş alamadı. 1942'de Ulusal Saray'daki resim çalışmalarına yeniden başladı. 1951'den sonra dış duvar dekorasyonları da yapmaya başladı. En tanınmış yapıtı sonraki Olimpiyat Stadyumu'ndaki mozaiktir (1952). Karısı Frida Kahlo üç yıl sonra ölünce, Rivera yapıtlarının satış işlerini üstlenmiş olan Emma Hurtado ile ertesi yıl evlendi.
1946-56: Başının Kiliseyle Belaya Girmesi Bir Pazar Öğleden Sonrasında Alameda Parkında Düşlerle Baş-başa adlı duvar resmi 1956'da kamuya sunuldu. Rivera kendisini küçük bir çocukken bir dişi iskeletin elinden tutmuş olarak gösteren bu otobiyografik yapıtını, tâ 1947/48 sıralarında tamamlamıştı.
Üzerine yazdığı "Dios no existe" (Allah mevcut değildir) yazısını silinceye kadar, yapıtı kilisenin baskısı üzerine örtülü kalmaya mahkûmdu. Rivera bundan bir yıl sonra 70 yaşında Mexico City'de öldü.
Yüzyılın 100 Ressamı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder