Sözlük

Sanatçılar

Sanatçılar

80'li Yıllar Sanat



Not: Tablo tüm isimleri kapsama iddiasında değildir. Önerilere açıktır

Kıymet Giray
1980'li yıllar resmin gerçekçi boyutlarda tecimsel değer kazanmasını sağlayacak bir gelişime sahne olacaktır. Tüketim toplumunun yaşam standardına itilen Türk halkı için resim tüketimini gerçekleştirecek galeriler açılmaya başlar. Art arda açılan galerilerin ilk hedefleri eski ustalar olur. Türk resminin ünlü ressamları ve heykeltıraşlarının yaşamları boyunca sattıkları on-on beş resim dışında atölyelerinde biriktirdikleri resimleri özel galerilerin duvarlarına ve depolarına taşınmaya başlar. Varlıklarını yeni kazanan ailelerin evlerinin duvarlarına ve işadamlarının bürolarına ulaşan bu resimler, belli bir çevrede istem yaratmaya başlar. Yaşamlarının son yıllarında, çoğu yalnız yaşamakta olan sanatçılar, birdenbire ortaya çıkan bu ilginin nedenlerini, kendilerine sağlayacağı getirileri çözümleyemeden ellerinde bulunan birikimlerinin birkaç yıl içinde hızla tüketilmesini tanık olarak izlerler.

Bu yıllar resim ve heykel sanatımız konusunda bilimsel araştırıların başlangıç noktasını oluşturur. Sanat tarihçilerinin resim sanatı tarihine ilişkin incelemeleri yavaş fakat sağlıklı bir gelişim çizgisi kazanmaya yüz tutar. Türk resminin ve heykelinin geçmişi irdelenmeye ve kimliği pekişmeye başlar. Geçmişi olmayanın geleceğinin olamayacağı savı bir kez daha anlam kazanır. Türk resminin başlangıç aşamasını değerlendiren ve ancak çocukluk dönemine geçen kimliği ortaya çıkar. Geride kalan yüz elli yılın tarihi yazılmaya başlar.

Bu, resim sanatında özellikle orta ve genç kuşak sanatçıların bilinçlenmelerinin gerekliliğini ortaya çıkarır. Satış ve sergileme ortamının gelişip çoğalması, sanata varsıllık kazandıracaktır. Sanatçılar sanat üretimleri karşılığında yaşamlarını kazanma şansını yakalayacak ve ilk kez profesyonel sanatçı olarak yaşama olanağına kavuşacaklardır. Yaşamlarının güvencesini sanat üretimleriyle karşılayan sanatçılar evrensel değerlerin kaynaklarına ulaşmanın yollarını aramaya başlayacak, dünya üzerinde gelişen sanat etkinliklerini kitaplar, televizyonlar, dergiler aracılığıyla öğrenmeye özen gösterecekler ve özellikle de dünyanın ünlü müzelerini gezmek için zaman ayıracaklardır. Kuşkusuz bilgisayar olanakları, internet bu aşamada sanatçının dünyasını aydınlatan özel bir pencere olacaktır.

1980'lerin gençleri dünyanın gelişen teknolojisine ayak uyduran sanat anlayışlarına yöneleceklerdir. Kavramsal sanat, kendi benliğini arayan genç sanatçıların çığlıkları, başkaldırıları ve yetenekleriyle örtüşen uygulamalarla sanat ortamımızda soluk almaya başlayacaktır. En atılımcı sanatsal uygulamaların karşısına çıkan ve büyük tartışma ortamı yaratan kavramsal uygulamalar, sanatın düşünce ürünü olması savını perçinleyen, yeteneğin yaratıcı  güçle  pekişeceğini  vurgulayan görüşüyle üretilen tüm yapıtların temelinde varolması  gereken değerleri işaretleyecektir. Sanatın çoğulcu uygulamalarla varsıllaşacağı evrensel atılımların sanatın gelişimine ivme kazandıracağı gerçeğiyle yüz yüze gelinir. Sanatın durdurulamayan gücü büyümeye ve yeni uygulama alanları aramaya devam eder.

1980’lerde, ekonomik küreselleşme doğrultusunda benimsenen liberal bir ekonomik modelin uygulanmasıyla birlikte, 1950’lerden beri süregelen göç olgusu iyiden iyiye tırmanmış, sosyoekonomik yapıdaki değişimler ve toplumsal katmanlar arasındaki uçurum açılmış, kentsoylu kesim İstanbul’un yeni gelişen dış mahallelerinde uydu kentler inşa ederlerken, kırsal kesimlerinden göç edenler kendine özel yaşam tarzlarını sürdürebilecekleri alternatif yerleşimler, yeni gecekondu mahalleleri yaratmışlardır. Daha geniş kitlelere ulaşmayı hedefleyen, farklılıklar içindeki arakesitlere ilgi duyan çağdaş sanatçılar için popüler kültür, kitsch ve medya önemli bir çekim alanı oluşturur. 

Modern ve Ötesi 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder